Akaryakıt satışları merkezden takip edilecek
Maliye Bakanlığı, akaryakıt kaçakçılığının önüne geçilebilmesi için, bütün istasyonlardaki akaryakıt satışlarını elektronik ortamda takibe alıyor.
Üzerinde çalışılan proje ile akaryakıt istasyonlarının, pompalara bağlı ödeme kaydedici cihazlar aracılığıyla yaptıkları satışlara ilişkin bilgiler, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenecek formatlarda ve herhangi bir müdahaleye imkan vermeyecek şekilde, elektronik ortamda muhafaza edilecek.
Bu bilgiler, pompa yazar kasalarına monte edilecek küçük bir cihazın da yardımıyla, yine elektronik ortamda ve otomatik olarak, başkanlığın Bilgi İşlem Merkezi'ne aktarılacak.
Bu amaçla hazırlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ Taslağı'na göre, akaryakıt istasyonlarındaki yazar kasaları üreten firmalar, taşıt kimlik birimi sistemiyle ilgili teknik düzenlemeler sırasında, satış bilgilerini Gelir İdaresi Başkanlığı'na gönderecek cihazları da yazar kasaya monte edecek.
Uygulamanın başlangıç tarihi ile satış bilgilerinin muhafazası, gelir idaresine gönderilme süresi ve yükümlülüğe aykırı davrananlara verilecek cezalar Maliye Bakanlığı'nın daha sonra hazırlayacağı bir tebliğle ilan edilecek.
Maliye Bakanlığı yetkilileri, akaryakıt satışlarının müdahalesiz şekilde ve elektronik ortamda Gelir İdaresi Bilgi İşlem Merkezi'ne aktarılmasıyla birlikte, akaryakıt satışlarının ülke çapında kontrol altına alınacağını belirtiyor.
Bu şekilde hem akaryakıt kaçakçılığı ile hem de sektördeki vergi kayıp ve kaçağı ile daha etkin şekilde mücadele edilebileceği vurgulanıyor.
Taşıt kimlik sistemi de devreye giriyor
Bu arada Maliye Bakanlığı, pompalardaki yazar kasa uygulamasının ardından "Taşıt Tanıma Sistemi"ni de devreye sokuyor.
Vergi Usul Genel Tebliğ taslağına göre, taşıt kimlik birimi iki ana unsurdan oluşacak.
Trafik tescil kuruluşlarınca kayıt ve tescili zorunlu motorlu kara taşıtlarına monte edilen, taşıta ait plaka numarası vb bilgileri hafızasında muhafaza eden "taşıt kimlik birimi" sistemin ilk ayağı, bu bilgilerin, akaryakıt istasyonlarındaki pompalara bağlı ödeme kaydedici cihazlara aktarılmasını sağlayan "taşınabilir aktarım birimi" de sistemin diğer ayağı olacak.
Taşıt kimlik birimi sistemi, akaryakıt alımı sırasında taşınabilir aktarım biriminin, taşıt kimlik birimine yaklaştırılmasıyla çalışmaya başlayacak ve taşıt kimlik biriminde yer alan bilgiler, aktarım birimi aracılığıyla kablosuz iletişim yoluyla, güvenli bir şekilde, otomatik olarak ödeme kaydedici cihazlara aktarılacak.
Kullanıma açık bellek alanı en az 8 Kbyte olacak taşıt kimlik birimi, iç yüzeyde taşıtın ön camına, camı olmayan traktör ve motosiklet gibi araçlarda ise depo girişinin yanına kolaylıkla çıkartılamayacak tarzda yapıştırılacak. Çıkartılmak istendiğinde de bir daha kullanılamayacak şekilde tahrip olacak.
Söz konusu birim, çoklu uygulamaları da çalıştırabilir özelliklere sahip bulunacak. Bu şekilde taşıt kimlik sistemi, diğer kuruluşlarca da kullanılabilecek.
Akaryakıt istasyonlarına kurulacak teçhizatta da, bakanlığa ait güvenlik anahtarlarını saklamak ve karşılıklı doğrulama yapmak üzere güvenlikli bellek olacak. Cihaz, tüm taşıt kimlik birimlerini okuyabilir özellikler taşıyacak. Etkileştirme iletişim birimi ise internet üzerinden iletişim kuracak şekilde dizayn edilecek.
Sistem için takvim belirlenecek
Bakanlık, taşıt tanıma sisteminin iller ve model itibarıyla araçlara uygulanması konusunda da bir takvim belirleyecek.
Bu çerçevede, sistemi kurmaya talip olan firmalar Gelir İdaresi'ne başvuracak. Hesap Uzmanları Kurulu da, firmalara yönelik yeterli mali güç ve güvenirlik denetimi yapacak.
Bu denetimi başarıyla atlatan firmaların önerdikleri sistem, oluşturulan özel komisyonun onayına sunulacak. Teknik incelemeler sonrasında da uygun görülen firmalara "araç tanıma sistemi kurma" yetkisi verilecek.
Yetki alan firmalar, akaryakıt ve araç muayene istasyonları ile uygun gördükleri diğer yerlerde servisler oluşturacak. Araç sahipleri, plaka ve motor numarasını vererek, servislerden taşıt tanıma sistemini talep edecek.
Servis görevlileri, istenen bilgileri bilgisayara girecek ve Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Merkezi'ne bağlanarak, bilgilerin doğruluğunu kontrol edecek.
Onay verilmesinin ardından da, taşıt kimlik bilgisinin yüklemesi yapılacak. Araç sahibi de, çipli tanıma etiketini alarak, aracına yapıştıracak.
Bütün bu işlemler, 10 ile 20 dakika arasında tamamlanacak. Yaklaşık 12 milyon araca kimlik takılması işlemi de iki yıl içinde bitirilecek.