Myanmar'daki kasırgada 22 bin 500 ölü
Myanmar tarihinin en büyük felaketlerinden biriyle karşı karşıya. Myanmar devlet radyosu tropik Nargis kasırgasında ölü sayısının 22 bin 500 olduğunu duyurdu. 41 bin kişi de kayıp. Birleşmiş Miletler Dünya Gıda Programı ise yardıma başladı.
Dışişleri Bakanlığı daha önce kasırgada ölü saysının 15 bin olduğunu açıklamıştı.
Myanmar'ı vuran kasırga, ülkenin en büyük kenti Yangon ve İrravadi bölgesini yerle bir etti. 24 milyon nüfuslu 5 bölgede, afetten yüzbinlerce kişi etkilendi.
Bazı köyler, haritadan silindi. Kasırganın etkili olduğu bölgelerde elektrik ve su yok, ulaşım güçlükle sağlanıyor.
Ülke, uluslararası yardımları ise "koşullu" olarak kabul edecek.
Myanmar Sosyal Güvenlik Bakanı Maung Sve, Dışişleri Bakanlığı ve üst düzey yetkilerle görüşmeleri halinde uluslararası uzman ekiplere izin verileceğini belirtti.
Bakan Sve, güneybatıdaki Bogalay kentinde yerleşim alanlarının yüzde 95'inin yıkıldığını ve kentte 10 binden fazla kişinin öldüğünü açıkladı.
Myanmar'a en büyük yatırımları yapan ülke olan Tayland'ın Dışişleri Bakanı Noppadon Pattama, 9 ton gıda ve tıbbi malzemeden oluşan yardımın askeri uçakla Myanmar'a gönderildiğini söyledi.
Pattama, komşularına 100 bin dolar para yardımında da bulunacaklarını belirterek, başlangıç için gıda ve su gönderdiklerini ancak Myanmar'ın gerçek ihtiyacının barınma sorununun çözümü olduğunu kaydetti.
Askeri yönetim yardıma izin verdi
Ülkede 46 yıldır iktidarda bulunan askeri yönetim, saate 190 kilometre hızla esen kasırganın neden olduğu felaketin ardından, BM yardımına izin verdi. ABD 250 bin dolar, Avrupa Birliği ülkeleri 3 milyon dolar acil yardım vaadinde bulundu.
Tayland'ın 9 tonluk gıda ve ilaç yardımının bugün bölgeye ulaşması bekleniyor. Hindistan da gıda, çadır, giyim ve ilaç taşıyan iki savaş gemisi göndereceğini açıkladı.
Tek bir kentte 10 bin ölü...
Askeri yönetimin Dışişleri Bakanı Nyan Win, tek bir kentte ölenlerin sayısının 10 bini bulduğunu belirtti.
Yollardaki hasar ve telefon sistemlerindeki arıza nedeniyle felaketten etkilenenlerin sayısı henüz tam olarak saptanamıyor.
"Yıkım tsunamiden büyük olabilir"
Uluslararası yardım kuruluşu World Vision, sınırlı yardımların ulaştırılmasındaki zorluklar nedeniyle felaketin sonuçlarının tsunamininkinden daha büyük olabileceğini belirtti.
Minn, ülkede faaliyet göstermesine izin verilen ender kuruluşlardan biri olan World Vision'a ait helikopterlerin kasırganın vurduğu bölgeler üzerinde uçtuğunu ve bu yükseklikten bile cesetlerin ve yıkımın büyüklüğünün görülebildiğini söyledi.
Endonezya'nın Sumatra Adası'nın batı sahili açıklarında, 26 Aralık 2004'te meydana gelen 9 büyüklüğündeki deprem ve yarattığı dev dalgalar nedeniyle 168 bini Endonezya'da olmak üzere yaklaşık 220 bin kişi ölmüştü.
Salgın hastalık tehdidi
Myanmar devlet radyosu, salgın hastalık tehdidine karşı halkı uyarıyor. Radyo, 4 gündür elektrik ve sudan yoksun ülkenin en büyük kenti Yangon'daki 6 milyon kişiden yiyecekleri parazitlerden korumaya çalışmalarını ve kaynatmadan su içmemelerini istedi.
Yangonlulardan taze meyve yemeleri, temiz tuvaletleri kullanmaları, düzenli olarak çöplerini atmaları, sivrisinek ve yılanlara dikkat etmeleri de istendi.
Yardım çağrısı
Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN), Myanmar'daki kasırga felaketi nedeniyle üye ülkelerden yardımda bulunmalarını istedi.
ASEAN; Tayland, Endonezya, Malezya, Filipinler, Singapur, Vietnam, Brunei, Laos, Kamboçya ve Myanmar'dan oluşuyor.
ABD'den 3 milyon dolar yardım
Birleşmiş Miletler Dünya Gıda Programı, Myanmar'daki kasırga felaketi yüzünden evsiz kalanlara yardıma başlandığını açıkladı.
Dünya Gıda Programı, ülkenin en büyük kenti Yangun'daki hasar gören bölgelere gıda yardımı dağıtımına başlandığını bildirdi. Ancak, seller ve yollardaki tahribat yüzünden birçok kıyı bölgesine ulaşılamadığı belirtildi.
ABD'nin, kasırganın vurduğu Myanmar'a 3 milyon dolar yardımda bulunacağı açıklandı. Beyaz Saray Sözcüsü Dana Perino, ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı'nın (USAID), "Myanmar halkının en acil ihtiyaçlarını karşılamaya katkıda bulunmak için 3 milyon dolar daha tahsis ettiğini" söyledi.
Myanmar'a, daha önce 250 bin dolarlık ABD yardımı yapılmıştı. ABD Savunma Bakanlığı da Tayland açıklarında bulunan ABD savaş gemisi "USS Essex"in, Myanmar'daki yardım faaliyetleri için kullanılabileceğini açıkladı.
Myanmar yönetimi, ABD'nin ülkeye bir felaket değerlendirme ekibi göndermesine direniyor.
ABD yönetimi, zarar-ziyan tesbiti yapacak böyle bir ekibin gönderilmesinin, yardım faaliyetlerinin daha çabuk olmasını sağlayacağını belirtiyor.
Öte yandan İngiltere Başbakanı Gordon Brown, uluslararası toplumun, afet kurbanı Myanmar'a gıda yardımı çabalarına ülkesinin 5 milyon sterlinlik (6,3 milyon euro) katkı yapacağı sözünü verdi.
İngiltere Uluslararası Kalkınma Bakanlığı, 5 milyon sterlinin Birleşmiş Milletler ve diğer yardım kuruluşları aracılığıyla dağıtılacağını belirterek, acil yardım konusunda uzman bir ekibin bölgeye gönderildiğini açıkladı.
Güney Kore Dışişleri Bakanlığı da Myanmar'a 100 bin dolarlık yardım yapmayı planladığını bildirdi. Yardımın, çadır ve ilaç gibi malzemelerden oluşacağı belirtildi.
Öte yandan Danimarka hükümeti, Myanmar'daki afetzedelere 1.34 milyon euro yardım yapma kararı aldı.
Bu arada Avrupa Birliği'nin Myanmar Özel Temsilcisi İtalyan Piero Fassino da bir açıklama yayınlayarak, bu ülkede 10 Mayıs Cumartesi günü yapılması öngörülen yeni anayasa konusundaki halk oylamasının ertelenmesinin "akıllıca" olacağını bildirdi.
Türk Kızılay'ından Myanmar'a yardım
Türk Kızılayı da, kasırga sonrasında, bölgeye yardım ulaştırılması için resmi makamlarla görüşmelere başladı.
Türk Kızılayı'ndan yapılan yazılı açıklamada, askeri yönetim ile idare edilen ülkenin ilk başta uluslararası yardımı kabul etmediği ifade edildi.
Türk Kızılayı Afet Operasyon Merkezi'nin Myanmar Kızılhaçı ile iletişime geçerek yardım teklif ettiği belirtilen açıklamada, büyük hasar ve can kaybının yaşanmasından dolayı Türk Kızılayı yetkililerinin Myanmar Fahri Başkonsolosu ile iletişime geçtiği ve yardım için gerekli hazırlıkları başlattığı kaydedildi.
BBC muhabiri ülkeye alınmadı
Bu arada, felaketi izlemek üzere Myanmar'a giden İngiliz BBC'nin muhabiri Andrew Harding, ülkeye alınmadı. New Light of Myanmar gazetesindeki haberde, Myanmar'daki askeri rejimin İngiliz gazetecinin ülkeye turist vizesiyle girmeye çalıştığını ve pazartesi günü başkent Yangon'a Thai Airways ile gelen muhabirin aynı uçakla ülkesine gönderildiği belirtildi.
Referandum ertelenecek
Bu arada Myanmar'da yeni anayasa için 10 Mayıs'tayapılacak referandumun, kasırgadan etkilenen bazı yerleşim birimlerinde ertelenmesine karar verildi.
Devlet televizyonu, referandumun 47 yerleşim biriminde ertelendiğini duyurdu.
Televizyon, referandumun İrravaddi bölgesindeki 7, Yangon bölgesindeki 40 yerleşim biriminde 24 Mayıs'ta yapılacağını belirtti.
Askeri cunta eleştirilerin odağında
Kasırga, felaketle mücadeledeki yöntemiyle, ülkeyi 46 yıldır yöneten askeri cuntaya eleştirileri de gündeme getiriyor.
Kasırganın en fazla hasara yol açtığı Irravaddi deltasındaki felaketzedelerin çoğunun, ordunun, özellikle geçen yıl eylül ayında rahipler öncülüğündeki demokrasi yanlısı gösterileri bastırdığı döneme kıyasla oldukça yavaş müdahalede bulunduğundan yakındığı belirtiliyor.
Ülkedeki resmi basın yayın organlarının, felaketle ilgili haberleri izlerken önceliği askerlerin yaptıklarına verdiği, devlet televizyonunun ağırlıklı olarak generalleri Budist tapınaklara yardım malzemeleri teslim ederken ya da helikopterlere binerken gösterdiği kaydediliyor.
Myanmar'da 1988'deki ayaklanmanın kanlı biçimde bastırılmasının ardından Tayland'a kaçan siyasi uzmanlardan Aung Naing Oo, 53 milyon nüfuslu ülkede çoğu kişinin televizyondaki bu görüntüleri sadece propaganda olarak değerlendirdiği ve ikna olmasının mümkün olmadığı değerlendirmesini yaptı.
Myanmar'ı 1962'den bu yana yöneten askeri cunta, başta, son 18 yılın 12 yılında ev hapsinde tutulan Nobel Barış Ödülü sahibi siyasetçi Aung San Suu Kyi olmak üzere, demokrasi yanlısı partilere yönelik baskıları nedeniyle uluslararası kamuoyunun gündemine geliyordu.
Suu Kyi, partisinin 1990 seçimlerini kazanmasının ardından iktidarı vermeyen askerler tarafından tutuklanmıştı.
Son 20 yılın en büyük kasırga felaketleri
Dünya genelinde son 20 yıldaki en büyük kasırgalar şöyle:
* 29 Kasım 1988: Bangladeş'i vuran kasırgada 1500'den fazla kişi öldü. Kasırga, Hindistan'ın Batı Bengal sahillerini de etkiledi.
* 5-18 Aralık 1990: Filipinler'deki Mike tayfunu 750 kişinin ölümüne neden oldu. Çok sayıda kişi kayboldu.
* 29 Nisan 1991: Bangladeş'deki fırtınada 138 binden fazla kişi öldü.
* 5 Kasım 1991: Thelma fırtınası Filipinler'in Leyte adasını vurdu. 6 binden fazla kişi öldü, çok sayıda kişi kayboldu.
* 2 Kasım 1995: Filipinler'de Angela kasırgasında bin kadar kişi öldü, çok sayıda kişinin kaybolduğu açıklandı.
* 9 Haziran 1998: Hindistan'ın Gucarat eyaletinde fırtına nedeniyle binden fazla kişi öldü.
* 26 Ekim-5 Kasım 1998: Orta Amerika'da, özellikle Honduras ve Nikaragua'yı vuran Mitch kasırgasında 9 binden fazla kişi öldü, 15 bin kişinin kaybolduğu, 2.3 milyon kişinin kasırgadan etkilendiği açıklandı. Nikaragua'da meydana gelen deprem ve Cerro Negro yanardağının patlaması ölü sayısının artmasına neden oldu.
* 29 Ekim 1999: Hindistan'ın Orissa eyaletini vuran fırtınada en az 10 bin kişi öldü, aynı sayıda kişi kayboldu.
* 17-19 Eylül 2004: Haiti'yi vuran Jeanne kasırgasında 1890 kişi öldü, yaklaşık 850 kişi kayboldu.
* 29-30 Ağustos 2005: Katrina kasırgası, ABD'nin güneyinde özellikle Lousiana ve Mississippi'de 1500'den fazla kişinin ölümüne neden oldu.
* 15 Kasım 2007: Bangladeş'i vuran Sidr kasırgasında en az 4 bin 400 kişi öldü, milyonlarca kişi evsiz kaldı.
Asya'nın en yoksul ülkelerinden biri: Myanmar
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
Elon Musk’tan Jeff Bezos’a “Trump” göndermesi… Dünyanın en zengin iki ismi arasındaki gerginlikte yeni perde!
Netanyahu küplere bindi, Biden’dan ‘destek’ geldi! UCM'nin tutuklama emrini hangi ülkeler uygulayacak?
SON DAKİKA || Gerilim had safhada! Putin'den açık tehdit: Füze veren de hedef
Bir telefonla satıldı! Osman Hamdi Bey'in tablosu Paris'te rekor fiyata alıcı buldu
İran’da neden “başkentin Tahran'dan taşınması” gündemde? Pezeşkiyan: Zaman kaybediyoruz, başka seçeneğimiz yok!