"Rapor barışçıl olduğumuzu ispatladı"

İran Dışişleri Bakanlığı, nükleer programlarına ilişkin açıklanan Amerikan istihbarat raporunu, "nükleer faaliyetlerinin barışçıl olduğunu ispatladığı" şeklinde değerlendirdi.

Haberin Devamı

İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Muhammed Ali Hüseyni, ABD istihbarat raporunda, İran'ın nükleer faaliyetlerinin barışçıl amaçlı olduğunun doğrulandığını kaydetti.

"Bu raporla ABD'nin İran'ın nükleer silah peşinde olduğu yönündeki iddialarının yalan olduğu ortaya çıkmıştır" diyen Hüseyni, "Bu rapor birçok şeyi ispatladı. Özellikle ABD Başkanı George Bush ve diğer yetkililerin İran'ın nükleer faaliyetlerinin tehlikeli olduğu yönündeki ifadelerinin artık boş ve güvenilmeyecek sözler olduğunu da ortaya çıkardı" dedi.

Hüseyni, "ABD istihbaratı, 2005 yılında, İran'ın nükleer silah üretiminde kararlı olduğunu iddia ediyordu. Ama şimdi büyük bir güvenle eski raporunu yalanlıyor. Bu, ABD istihbarat kurumları raporlarının çeliştiğini gösteriyor" diye konuştu.

İran aleyhindeki eski istihbarat raporlarının "baskı altında" yazıldığını öne süren Hüseyni, bu raporların artık dünya kamuoyunun İran'a yönelik görüşlerini saptıramayacağını, çünkü "raporun İran'ın nükleer faaliyetlerinde sapma olmadığını ispatladığını", Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) raporunun da bunu teyit ettiğini söyledi.

Sözcü Hüseyni, Amerikan istihbarat raporunun, İran'ın nükleer dosyasının BM Güvenlik Konseyi'ne gönderilmesinin "kanun dışı olduğunu da ortaya çıkardığını", bunun gibi "gerçeklere dayalı raporları olumlu karşıladıklarını" kaydetti.

ABD istihbarat raporunda, İran'ın 2003 yılında askeri nükleer faaliyetlerini durdurduğunun ifade edildiğini anımsatan Hüseyni, "Bu tamamen temelsiz bir iddia. Çünkü bizim hiç askeri amaçlı faaliyetimiz olmadı ki durduralım" diye konuştu.

Raporun ABD ve Avrupalı müttefikleri için de "iyi bir mesaj" olduğunu söyleyen Hüseyni, BM Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesi ve Almanya'dan, İran'a karşı politikalarını düzeltmelerini ve İran halkından da yaptıkları suçlamalar nedeniyle özür dilemelerini istedi.

IAEA rapordan memnun

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) Başkanı Muhammed El Baradey, "ABD'nin bu yeni istihbaratı şimdiki krizin giderilmesine yardımcı olması gerekir" dedi.

Raporun İran'ın IAEA ile tam işbirliğine girmesi için harekete geçmesini sağlaması gerektiğini söyleyen El Baradey, raporun kurumun kendi bulgularıyla uygunluk içinde olduğunu da bildirdi.

Bush: "Uyanık olmamız gerekiyor"

ABD Başkanı George W. Bush, ABD istihbaratının İran'ın nükleer programıyla ilgili son raporunun, bu ülkenin nükleer niyetleri konusunda "uyanık olmaları" gerektiğini gösterdiğini söyledi.

Bush, düzenlediği basın toplantısında, "Bu raporu bir uyarı sinyali olarak görüyorum. Nükleer programları vardı, programı durdurdular. Uyarı sinyali olmasının nedeni ise programı tekrar başlatabilecek olmalarıdır" dedi.

Yeni istihbarat raporundan geçen hafta haberi olduğunu belirten Bush, bu raporun diplomatik baskıyı azaltma nedeni olmayacağını, İran'a karşı "değerli bir cephane" olacağını söyledi.

Bush, raporun "hiçbir şeyin değişmediği" anlamına geldiğini savunarak, "İran'ın hala bir tehlike olduğunu hissediyorum. Rapor İran'ın ciddi biçimde, barışa bir tehdit olarak değerlendirilmesi gerektiğini açıkça ortaya koymuştur" dedi.

İran konusunda fikrinin değişmediğini belirten Bush, İran'ın nükleer silah yapabilme bilgisine sahip olduğu sürece tehlikeli olmaya devam edeceğini söyledi.

Halilzad: "Yeni yaptırımlar sürecek"

ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Zalmay Halilzad, İran'ın nükleer programıyla ilgili olarak yeni yaptırımlar içeren karar tasarısı üzerinde çalışmalarının süreceğini söyledi.

Halilzad, gazetecilerin ABD istihbaratının İran'ın nükleer programıyla ilgili son raporunun ABD'nin liderliğinde devam eden yeni BM Güvenlik Konseyi karar tasarısı çalışmalarını nasıl etkileyeceğinin sorulması üzerine, çalışmaların bu hafta cuma gününden itibaren New York'ta devam edeceğini belirtti.

Halilzad, istihbarat raporunun İran'ın uranyum zenginleştirme, işleme ve ağırsu üretme faaliyetlerini durdurmadığını, bu faaliyetlerin ülkenin nükleer silah üretme kapasitesine ulaşabileceği gerçeğini gösterdiğini belirterek, bu durumun ABD Başkanı George Bush'un da dediği gibi İran'ın tehlikeli olduğunu kanıtladığını kaydetti.

Halilzad, "İran'a karşı uygulanan baskının bu ülkeyi 2003 yılında nükleer silah programını durdurmaya yönelttiği ortaya çıktı, o zaman bu baskının devam etmesi İran'ın tavrını değiştirmesi açısından yararlı. İran'a karşı yeni bir karar tasarısı konusundaki çalışmalarımız cuma günü New York'ta başlayacak. Zaten bu konuda çalışma yapmıştık, amacımız bu çalışmayı tamamlamak" dedi.

Ahmedinecad: "Nükleer hakkımızı kabul etmek zorundalar"

İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad, ABD ve müttefiklerinin, İran'ın nükleer hakkını kabul etmekten başka seçenekleri olmadığını öne sürdü.

Devlet televizyonunun bildirdiğine göre, yeni İsveç Büyükelçisi'nin güven mektubunu kabul eden Ahmedinecad, burada yaptığı konuşmada nükleer programa değinerek, "İran'ın bu konuda bazı büyük güçlerin yasa dışı baskılarına yıllardır samimiyetle tahammül ettiğini" söyledi.

"ABD ve müttefiklerinin nükleer teknoloji konusunda İran'ın hakkını kabul etmeleri gerektiğini, bundan başka seçenekleri de olmadığını" ifade eden Ahmedinecad, "İran'ın, bu ülkelere ve güçlere kesinlikle ihtiyacı yok. Çünkü İran, dünyanın birçok ülkesiyle geniş ilişkilere sahip" dedi.

Mutteki: "Nükleer faliyetlere devam"

Devlet televizyonunun canlı yayınına katılan Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki de Amerikan istihbaratının, İran'ın nükleer programına ilişkin raporunu değerlendirerek, raporun, "İran'ın nükleer programıyla ilgili bütün iddiaları çürüttüğünü" söyledi.

Raporda, "İran'ın nükleer faaliyetlerinde hiçbir sapma bulunmadığı ve İran'ın nükleer silah peşinde olmadığının açık bir şekilde belirtildiğini" savunan Mutteki, "Bu açık ve net ifadeler, Amerikan yetkilileri için bir fırsattır. Ya bu fırsatı değerlendirirler, ya da yanlış siyasetlerine devam ederler" diye konuştu.

ABD istihbarat raporunun Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (IAEA) raporuyla aynı dönemde açıklandığını belirten Mutteki, raporun, "İran'ın nükleer faaliyetlerinin barışçıl olduğunu teyit ettiğini" söyledi.

IAEA ile işbirliği yaptıklarını, nükleer programa ilişkin çoğu sorulara yanıt verdiklerini ifade eden Mutteki, belirsiz birkaç konu kaldığını, onları da IAEA ile işbirliği yaparak açıklığa kavuşturacaklarını belirtti.

Mutteki, ABD istihbarat raporuyla, "İran'ın dünya kamuoyunda aklandığını ve nükleer faaliyetlerinin de barışçıl olduğunun ortaya çıktığını" söyledi.

Nükleer hakkın, bir ülkenin başka bir ülkeye vereceği bir hak olmadığını, İran'ın NPT üyesi olarak bu hakka sahip olduğunu belirten Mutteki, barışçıl amaçlı nükleer faaliyetlerinin devam edeceğini bildirdi.

Fransa: "İran'a baskı devam etmeli"

Fransa ise, İran'ın nükleer silah programını durdurduğu yönündeki ABD istihbaratının yeni raporuna rağmen, Tahran'ın nükleer faaliyetleriyle ilgili uluslararası baskıların artmasından yana olduğunu bildirdi.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Pascale Andreani, Paris'in, İran'ın nükleer dosyasıyla ilgili tavrının değişmediğini ifade etti.

Fransız sözcü, "İran'ın uluslararası taahhütlerine saygı göstermediği görülüyor" dedi.

Putin'den İran' tavsiye

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İran'a, nükleer programının şeffaf ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (IAEA) denetimi altında olması tavsiyesinde bulundu.

Putin, İran Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi (UYGK) Genel Sekreteri ve nükleer konulardaki başmüzakereci Said Celili ile görüşmesinin başında yaptığı açıklamada, "IAEA ile işbirliği konusundaki açılımınızı memnuniyetle karşılıyoruz. Nükleer alandaki programlarınızın açık, şeffaf ve IAEA denetimi altında olmasını umuyoruz" dedi.

Görüşmenin başında, ABD'nin İran'ın nükleer silah geliştirme programını 4 yıl önce durdurduğuna dair yayımladığı yeni rapora değinilmedi.

Putin ile Celili arasındaki görüşme basına kapalı yapıldı.

"İran nükleer silah programını durdurdu"

ABD istihbaratının dün yayımlanan yeni raporunda, İran'ın nükleer silah programını 2003'te durdurduğu, ancak uranyum zenginleştirme faaliyetlerine devam ettiği, 2010 ve 2015 yılları arasında nükleer silaha sahip olabilecek duruma gelebileceği ifade edilmişti.

İlk değerlendirmelerde, raporun ABD Başkanı George Bush'un, İran'ın nükleer silah geliştirme niyetinde olduğu savıyla çeliştiği yorumları yapılmıştı.