"Esad, Nasrallah'ı aramalıydı"
İsrail Başbakan Yardımcısı Şimon Peres, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ı krizin çözümünde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan yerine Hizbullah lideri Nasrallah'ı araması gerektiğini söyledi.
CNN TÜRK'ten Şirin Payzın'a konuşan Peres, İsrail saldırısına en sert tepkiyi gösterenlerden birinin Başbakan Erdoğan olması konusunda, "Türkiye'den yana bir sıkıntımız yok. Başbakan Erdoğan ile genel olarak anlaşabiliriz" dedi.
Gazze ve Lübnan operasyonlarını savunan Peres, "Başbakan'a yönelik en yüksek saygıyı besliyoruz ama sonuç şu. Hamas veya Hizbullah ateşkese razı olmayacak. Biz Lübnan'dan ayrıldık ve bize karşı füze atmaya devam ediyorlar. Biz başlatmadık ve biz sadece kendimizi savunuyoruz. Onlar ateş etmeyi keserlerse bir ateşkes olacaktır" ifadesini kullandı.
Peres, Suriye Devlet Başkanı Esad'ın dün Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ı arayarak Ortadoğu krizinde devreye girmesini talep etmesini de değerlendirdi.
İsrail Başbakan Yardımcısı, "Erdoğan çok etkisi olan bir insan. Ama Suriye Devlet Başkanı'nın yapması gereken ilk şey emir vererek Hizbullah'ı durdurmak
olacaktır" dedi.
"Gazze'den isteyerek ayrıldık"
Peres, Filistin sorunuyla ilgili olarak, "biz Gazze'den isteyerek ayrıldık. Filistin devleti demek istediğimizi söyledik. Onların topraklarının çoğunu geri vermeye hazırız. Lübnan'dan tamamen ayrıldık. BM kararlarına uyarak. Neden ateş ediyorlar neden saldırıyorlar anlamıyorum. Lübnan'a Gazze'ye dönmek için bir niyetimiz yok. Ama ateş edince kendimizi savunmak zorunda kalıyoruz" şeklinde konuştu.
Hizbullah örgütüne karşı değil, saldırılarına karşı mücadele ettiklerine dikkat çeken Peres, "Hizbullah İran'dan emir alıyor. İsrail'i yok etmek istiyorlar. Bizim seçeneğimiz de önlemleri almak" açıklamasında bulundu.
Peres, "bütün dünya bizi destekliyor. G-8 bizi destekledi. Biz tamamen onların önerilerini destekliyoruz" dedi.
Röportajın tam metni:
Şirin Payzın: Sayın İsrail Başbakan Yardımcısı Şimon Peres bize katıldığınız için çok teşekkür ederim. Yakın zamanda Suriye Devlet Başbakanı Beşar Esad, Başbakan Erdoğan'a telefon etti ve Hizbullah ile İsrail arasında olası bir ateşkes olasılığından bahsetti. Böylece ilk defa Suriye tarafı bir ateşkes istediğini belirtti. Sizin buna tepkiniz nedir?
Şimon Peres: Evet. Nasurallah'a mı telefon etti?
Şirin Payzın: Hayır. Başbakan Erdoğan'a telefon etti ve savaşı durdurmak istediğini söyledi.
Şimon Peres: Evet anlıyorum ama bir ateşkese ulaşmak için Nasurallah'a telefon etmesi lazım. Nasurallah'a silah sağlayan, Hamas'ın merkezi Şam'da onun için birşey yapmak istiyorsa yapabilir.
Şirin Payzın: Türkiye'nin veya Türk hükümetinin veya Başbakan Erdoğan'ın sizi ateşkes için ikna etmek için yapabileceği birşey var mı?
Şimon Peres: Biz Başbakan Erdoğan'a yönelik en yüksek saygıyı besliyoruz ve onun dediği herşeye güveniyoruz. Ancak sorun şu Hamas veya Hizbullah bir ateşkese razı olmayacaklar. Biz iki cephede savaşıyoruz. Biz Gazze'den ayrıldık ve bize halen roket atmalarına rağmen bunu yaptık. Lübnan'dan ayrıldık ve bize karşı füze atmaya devam ediyorlar. Biz başlatmadık biz savaş istemiyoruz. Biz bu olayı başlatmadık ve biz sadece kendimizi savunuyoruz. Onlar ateş etmeyi keserlerse bir ateşkes olacaktır.
Şirin Payzın: Ancak Başbakan Erdoğan'ın elinde kullanabileceği bir imkan var mı Suriyelileri ateşkes için ikna etme konusunda?
Şimon Peres: Bakın Sayın Erdoğan birçok yerlerde etkisi olan bir insan. Ancak Suriye'nin yapması gereken ilk şey Hamas'ın merkezinin emir vererek ateşe devam etmesini durdurmak olacaktır. B4iz tabiiki Başbakan'ın yaptığına yönelik olarak saygı duyuyoruz ve Sayın Erdoğan da çok iyi biliyor ki bu bizim başlattığımız bir savaş değil bizimde sürdürmek istediğimiz bir savaş değil ancak bir grup insan ve bir grup ülke var ki onlar dünya kamuoyu veya barış konusuna hiç önem vermiyorlar.
Şirin Payzın: Siz Başbakan Erdoğan'a saygı duyduğunuzu söylüyorsunuz. Ancak yakın zamanda yaptığı bir ifade şu: "İsrailin sorunu nedir?onlar tekrar Filistin'i işgal mi etmek istiyorlar? Ben bunu görmek istiyorum" Bu Başbakan Erdoğan'dan alınan bir alıntı. Sizin tepkiniz nedir? Siz gerçekten Filistini veya Lübnan'ı işgal etmek istiyor musunuz?
Şimon Peres: Hayır. Bakın biz Gazze'den isteyerek ayrıldık. Biz Filistinlilere bir İsrail devletinin yanında bir Filistin devleti görmek istediğimizi söyledik. Ve onların topraklarının çoğunu geri vermeye hazırız. Biz Lübnan'dan tamamen ayrıldık, Birleşmiş Milletler kararlarına uyarak bunu yaptık hatta BM Genel Sekreteri İsrail'i takdir etti bu konuda. Neden ateş ediyorlar? Neden saldırıyorlar anlamıyorum. Bizim Lübnan'a geri dönmek için hiçbir niyetimiz yok ve Gazze'ye de geri dönmek için hiçbir niyetimiz yok. Ancak eğer bize saldırıyorlarsa bir seçeneğimiz kalmıyor ve kendimizi savunmak zorunda kalıyoruz ve savaşı kazanmak durumunda kalıyoruz.
Şirin Payzın: Sizin amaçlarınızdan bir tanesi de Hizbullah'ı yoketmek. Ancak şimdiye kadar bunu yapmakta başarılı oldunuz mu? Bugün sadece tek bir Hizbullah militanı öldürüldü. Ancak düzinelerce sivil toplum sivil insan öldürüldü. Bunu nasıl izah ediyorsunuz?
Şimon Peres: Bakın biz bir örgüte karşı savaşmıyoruz, biz örgütün bize saldırısına karşı mücadele ediyoruz. Hizbullah Lübnan siyasetine yabancı bir güç. İran'dan emir alıyorlar, onlar Lübnanlılara veya barışa hizmet etmiyorlar ve geleceğe de yürümüyorlar. Onlar fanatik bir grup insan, İsrail'i belki yoketmek istiyorlar. Bizim tek seçeneğimiz de gerekli önlemler almak ve onların bunu yapmalarına izin vermemek.
Şirin Payzın: Ancak çok büyük bir tepki var, Türkiye'de ve bütün dünyada bu sivilleri öldürdüğünüze dair. sizin izahatiniz nedir? Siz sivil binaları hedef alıyorsunuz, aileler ve başka şeyler yokediliyor. Bunun arkasındaki izahat nedir?
Şimon Peres: Hayır. Biz herhangi bir sivil binayı hedef almıyoruz. Beyrut'ta bir varoş bölgesi Hizbullah'a ait. Onların genel merkezleri orada, karargahları da orada. Orada iranlı personel var. Onların karargahlarını bombaladık. Orada kimse ölmedi. Biz sivil bir binayı hedef almadık. Ben sizinle hemfikir değilim bütün dünya bizi destekliyor. G-8 toplantısında liderlerin sekizi birlik olarak İsrail'i destekledi. Biz tamamen onların önerilerini izliyoruz. Biz hiç onlarla tartışmıyoruz. Şu ana kadar aldığımız en büyük destek bu. Ama sorun şu ki İranlılar Hizbullah ve Hamas hiçkimseyi dinlemiyor. İranlıların onlara Solana tarafından yapılan önerileri reddetmeleriyle Avrupayla, ABD'yle ve Rusyayla alay ettiler ve dünyanın efendileri olduklarını düşünüyorlar. Hayır biz hiçbir sivili öldürmeye çalışmıyoruz ve öldürmüyoruz. Bizim Lübnan'la bir çatışmamız yok. Lübnan bizim komşumuz ve dostumuz olabilir. Biz Lübnan'dan hiçbirşey istemiyoruz ve Lübnan da bizden hiçbirşey istemiyor. Biz Lübnan için barış bağımsızlık ve bütünlük istiyoruz, ancak kendi evlerini düzene sokmak zorundalar. Bir ülkenin hükümetinin içinde bir hükümet ve ordunun içinde bir ordusu olduğu için ve Lübnan'ın birşeye ihtiyacı olduğu için değil, İran onların ateş etmesini istediği için ateş ediyorlar.
Şirin Payzın: Sayın peres yeni bir operasyon, İran'a karşı ABD veya İngiltere ile birlikte bir operasyonun yapmanın başlaması mı? Siz İran'ı vurmak istiyor musunuz? Veya bu operasyonu Suriye ve Irak'a, İran'a yaymak istiyor musunuz?
Şimon Peres:Hayır. Biz kimseyi vurmak istemiyoruz. Anlamanız gereken birşey var. İsrail hiçbir zaman saldırmadı. 58 yılda İsrail'e 5 kere saldırıldı. Biz her zaman için daha fazla insana karşıyız ve daha fazla silaha karşıyız. Biz kimsenin bizi savunmasını istemiyoruz biz kendimizi savunuyoruz. NATO, ABD birçok ülkeyi koruyor, biz kendimizi koruyoruz. O yüzden neden şüpheleniyorlar? Biz hiçbir zaman bir savaşı başlatmadık ve başlatmayacağız. İran dünya için bir sorun dünyanın sorunu sırf İsrail'in sorunu değil ve dünya İran'la başetmek zorunda, biz değil.
Şirin Payzın: Ancak askeri operasyonlar daha fazla radikalizm getirmesinden başka birşey getirmiyor. Hamas ve Hizbullahta bu fanatikler kökten dinciler tarafından destekleniyor. O zaman askeri operasyonlar çözüm değil.
Şimon Peres: Peki ne yapmalıyız? Peki biz ne yapalım? Füzeler atılsın, ateş edilsin bekleyelim mi? Alternatifimiz nedir? Biz bu konuda dürüst olmak zorundayız. Biz başlatmadık ve devam etmek, sürdürmekte istemiyoruz. Ancak ateş ediyorlarsa, birisi kökten dinci olacak diye biz ateşi durduramayız kimse bunu yapmaz.
Şirin Payzın: siz türklerin konumuyla ilgili memnun musunuz? türk hukumetine söyleyeceğiniz son söz nedir? çünkü eskiden hukumetler daha tarafsız ve objektifti eskiden. ancak başbakan erdoğan sizi eleştirmekte. bu konuda hayal kırıklığı hissediyor musunuz? beklentileriniz nedir?
Şimon Peres: Hayır biz bir diyalog içinde olabiliriz. Başbakan Erdoğan'la bir diyalog içinde olabiliriz ve bu olacaktır. Biz gerçekleri ortaya koyarız ve Sayın Erdoğan da herşeyi çok iyi biliyor. Hamas'ın bize ateş etmeye başlaması bize füze atmaya başlaması için bir neden yoktu. Niçin? Biz Lübnan'dan ayrıldık, Gazze'yi bıraktık. Biz onlara bütün topraklarını geri verdik ama barış almadık sorun bu.
Şirin Payzın: Ancak bütün bu resimleri ve görüntüleri gördüğünüz zaman Lübnan'dan. Siviller şehirlerinden evlerinden ayrılıyorlar ülkelerinde kaçmak zorundalar. Bu sizi üzüyor mu nasıl hissediyorsunuz?
Şimon Peres: Çok kötü hissediyorum çok kötü tabii. Bunu İsrail'de gördüğüm zamanda çok üzülüyorum. Kim savaştan hoşlanır kim ölümden hoşlanır? Kim öldürmekten hoşlanıyor? Bugün üç tane Arap çocuk öldürüldü. Bu güzel birşey mi? Hayır bu çok saçma. Lübnan barış istiyorsa beş dakika içinde barışı elde edebilirler. Hizbullah'a ateş edip, Saldırmayı durdurmaları gerekli. Yapmaları gereken bu. Lübnan'daki trajedi, Hizbullah'la başladı, İsrail'le değil. Biz hiçbir zaman onlara saldırmazdık, hiçbir zaman ateş etmedik onlara, tam tersine biz onları destekledik.
Şirin Payzın: Ve son bir soru sormak istiyorum. Siz bu operasyonu ne kadar sürdürmeye kararlısınız? Ne kadar sürecek operasyonunuz?
Şimon Peres: Biz bunu uzatmak istemiyoruz durdurmak istiyoruz ama ilk defa olarak tarihte ilk defa 3 tane grup hiçkimseyi dünyadaki hiçkimseyi dinlemiyorlar. Ne Birleşmiş Milletler'i Arap ülkelerini bile dinlemiyorlar. İlk defa Arap ülkeleri İsrail'in pozisyonunu kamuya açık olarak destekliyorlar. Bu daha önce hiç olmamıştı. G-8 de İsrail'i destekliyor, Başkan Bush'tan Başkan Putin'e kadar, Başkan Chirac'a kadar ilk defa olarak İsrail'i destekliyor. Ancak ne yazık ki Hizbullah'ı durduracak güçleri yok. Ve bakın size birşey söylemek istiyorum, dünyada birçok insan gerçekten İsrail gibi küçük bir ülkeye ve demokratik bir ülkeye teşekkür etmeliler. Biz teröre boyun eğmiyoruz, teröristlere boyun eğmiyoruz. Kendi kendimizi savunuyoruz. Hiç kimseden bizi savunmasını istemiyoruz. Eğer dünya barış yapmak istiyorsa o zaman "Hizbullah'ı durdurun. Hamas'ı durdurun. İranlıları durdurun" Neden bize geliyorsunuz? Onlar bütün bunları başlattılar. 12 füze Lübnan'da Hizbullah tarafından kontrol ediliyor. Bunların hepsi İran'dan ve Suriye'den geldi. Bu açık bir sır.
Şirin Payzın: Çok teşekkürler. Sayın Şimon Peres yanıtlarınız için ve bize katıldığınız için. İsrail Başbakan Yardımcısı Şimon Peres sorularımızı yanıtladı. Ve verdiği mesajlar...
Şimon Peres: Türkiye ve İsrail her zaman için dost kalacaklardır. Türkiye barış istiyor bizde barış istiyoruz. Biz sadece Türkiye ve İsrail için değil Ortadoğu'daki tüm insanlar için barış istiyoruz ve barış için birlikte çalışmamız lazım. Ancak birisi saldırırsa o zaman bu kişiyi durdurmamız lazım.
Şirin Payzın: O zaman siz hala Türkiye sizin yanınızda diye inanıyorsunuz?
Şimon Peres: Türkiye barışın yanındadır. Bizde barış istiyoruz. Biz barışın haricinde Türkiye'nin başka bir taraf tutacağına inanmıyoruz.
Şirin Payzın:
Size tekrar çok teşekkür ederiz. Sayın Şimon Peres bize katıldığınız için ve sorularımızı yanıtladığınız için.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
SON DAKİKA! Almanya'daki Noel Pazarı Saldırganının Profili Ezber Bozdu
'Battaniyeli kaplanlar' geri gönderildi: Rejimin çöküşü sırasında Irak’a kaçan Esad'ın askerleri iade edildi
“Gölge Başkan” Elon Musk! Bütçe krizinde tartışmalar alevlendi: “Yetkinin kimde olduğu belli”
Esad'ın son günlerinde o detay ortaya çıktı! Yanına sadece iki ismi almış
Son dakika haberi: Putin 76 soruya yanıt verdi: Suriye-Ukrayna ve İsrail için dikkat çeken açıklamalar