Pasaport kandırmacası... Varan 2

Pasaport fiyatlarındaki adaletsizliğin az bilinen bir boyutunu daha gözler önüne seriyoruz. Eğer pasaport sahibiyseniz ve 5 yıl süre uzatmak istiyorsanız Türkiye’de bunun için 616,30 TL ödemeniz gerekiyor. Eğer Yunanistan’da ikamet eden bir Türk vatandaşıysanız durum değişiyor. Örneğin Gümülcine’de oturan Ahmet beyin 5 yıl süre uzatmak için oradaki Türk konsolosluğuna başvurup ödemesi gereken tutar sadece 115 euro, yani 230 TL. Evet yanlış okumadınız 230 TL.

1 Haziran itibariyle yeni pasaportlara kavuşmak mümkün olacak. Daha önceki haberimizde özellikle Avrupa’daki ülkelerin vatandaşlarına uyguladığı pasaport ve süre uzatma ücretlerini Türkiye’deki halkın ödedikleriyle karşılaştırmıştık. Durum pek de iç açıcı değildi ve eldeki verilerle “kaz” misali yolunmakta olduğumuz sonucu çıkmıştı.

Ancak Türkiye’de hayatını idame ettirenlerin pasaportlar konusundaki sömürülmelerinin bununla da sınırlı olmadığını söylemek zorundayız. Evet maalesef başka eşitsizlikler başka adaletsizlikler de söz konusu. Bunları da rakamlarıyla üstelik devletin açmış olduğu e-konsolos sitesindeki verilerle gözler önüne sereceğiz.

Ahmet bey ile Mehmet bey eşit değil mi?

Bu açıklamaların ardından sözün özüne gelelim… Haberin spotunda da bahsettiğimiz gibi Gümülcineli Ahmet bey 5 yıllık süre uzatma için 230 TL öderken İstanbullu Mehmet bey 616.30 TL ödemek zorunda. Aradaki fark tam 386.30 TL.

Anayasa’ya dönüyoruz. Anayasa’nın “Kanun Önünde Eşitlik” başlıklı 10’uncu maddesinde “Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde ve her türlü kamu hizmetlerinden yararlanılmasında kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar” deniliyor.

Bu durumda Gümülcineli Ahmet Bey ile İstanbullu Mehmet Bey’e uygulanan ayrı tarifelerin Anayasa’ya aykırı olduğunu söylemek için hukukçu olmaya da gerek yok.

Türk konsolosluklarındaki pasaport fiyatları…

Eşitsizlik Yunanistan ile sınırlı değil. Almanya, Avusturya, Belçika, Fransa, Hollanda, İrlanda, İspanya, İtalya ve Ukrayna’da ikamet eden Türk vatandaşları, Türkiye’de ikamet eden Türk vatandaşlarından çok daha ucuza pasaportlarının sürelerini uzatabiliyor. İşte bu ülkelerdeki pasaport süre uzatma fiyatları ve Türkiye’deki fiyatlar şöyle:

6 ay için 24 euro – 48 TL… Türkiye’de ise 126,05 TL… Aradaki fark 78,05 TL
1 yıl için 34 euro – 68 TL… Türkiye’de ise 180,15 TL… Aradaki fark 112,15 TL
2 yıl için 57 euro - 114 TL… Türkiye’de ise 304 TL… Aradaki fark 190 TL
3 yıl için 81 euro – 162 TL – Türkiye’de ise 434,80 TL… Aradaki fark 272,8 TL
4-5 yıl için 115 euro – 230 TL – Türkiye’de ise 616,30 TL… Aradaki fark 386,3 TL

Gurbetçilere fiyat olarak ayrıcalık tanındığını görmemek mümkün değil. Ancak pasaport fiyatları gurbetçiler için de Türkiye’de yaşayanlar için de hemen hemen aynı. Belirtilen ülkelerde pasaport cüzdan bedeli 64 euro, yani yaklaşık 128 TL. Türkiye’de ise 138 TL.

Peki ya diğer ülkeler için durum ne…

Özbekistan’daki süre uzatma ücretleri Yunanistan’daki Türk konsolosluğuyla hemen hemen aynı. Pasaport bedeli ise biraz daha ucuz: 59 euro.

Rusya’daki durum ise Yunanistan’a göre biraz daha pahalı Türkiye’ye göre ise çok ucuz. Örneğin Rusya’daki Türk konsolosluğunda 5 yıllık süre uzatmak için ödenmesi gereken bedel 165 dolar, yani yaklaşık 250 TL. Rusya’daki pasaport bedeli ise Türkiye ile hemen hemen aynı.

Suudi Arabistan’da 5 yıllık süre uzatım bedeli 620 Suudi Arabistan Riyali, yani 252 TL.

İşte diğer ülkelerdeki Türk konsolosluklarındaki 5 yıllık süre uzatım bedeli

Türkiye’de 616,30 TL’yken
Irak… 127 dolar… yani 190.5 TL…
Bulgaristan… 165 dolar… yani 247,5 TL…
Japonya… 15 bin 400 yen… yani 254 TL…
İsviçre… 170 İsviçre frangı… yani 234 TL…
ABD… 165 dolar… yani 247,5 TL…

Gurbetçiler de memnun değil

Bu ülkelerde yaşayan gurbetçilerimiz Türkiye’de yaşayanlara göre daha ucuza pasaportlarının sürelerini uzatabiliyorlar. Ancak bu ucuz fiyatlar bile bulundukları ülkelerin kendi vatandaşlarına uyguladıklarından daha pahalı. Yani onlar tüm bu avantajlarına rağmen yine de mağdurlar.

Vatandaş kaz değil

Bu durumu bilen birçok Türk vatandaşı pasaportlarının süresini uzatma işlerini yurtdışına çıktıklarında oradaki Türk konsolosluklarına yaptırıyorlar. Normalde Türkiye'de ikamet edenlerin pasaportlarını yurtdışı temsilciliklerinde uzatmaları "istisnalar" hariç mümkün değil. Ancak bu istisnaların neler olduğu belli olmadığından birçok vatandaş yurtdışında bu işlemlerini yaparak pasaport süre uzatımlarını çok daha ucuza getirebiliyor.

Önemli Not: Veriler devlete bağlı e-konsolos web sitesinde yer alan ücretlerdir. Yabancı para birimlerinin TL değerleri 12 Mayıs 2010 değerlerine göre yuvarlanarak hesaplanmıştır.

VARAN 1: Tüm detaylarıyla pasaport kandırmacası... TIKLA